top of page

Plastiku

Tipu  plastiku husi tasi laran (detritus marinha) iha tasi-ibun Atauro.

Sasan nebe sempre hetan wainhira ami halao limpeza mak : kopu plastik uja dala ida, canudos, ekipamento han nian, tali  kail nia rohan ,plastik es, no sasan uja privadu sira hanesan, plastik shampoo, detergente, makeup,eskeru no escova kose nehan.

​

​

(problema enviromento tasi laran nebe mak iha relasaun ho foer husi tasi laran nian/detritus marinha)

​

​

No. 1

Prosesu Ingestao

Problema boot ida mak wainhira animal tasi nian han sala foer plastik husi tasi laran (detritus marinha) . Animal husi tasi no rai maran bele hare no han sala plastiku nebe iha sira nia ambiente. Bainhira animal nee han no tolan tiha plastik ne bele taka sira nia kakorak no kabun no halo sira mate hamlaha. Depende ba pecies balu no ambiente, bele akontese species lakon ka menus.

​

​

No.2

Tali no plastiku bobar animal

Plastik balu mai husi tasi laran (detritus marinha) bele bobar animal tasi nian no manu tasi. Ne mak perigu ba animal nia vida no bele halo sira kanek boot ka mate. Iha mundu tomak, perikanan nia sasan hanesan redi, tali hakail no tali biasa nebe husik iha tasi laran, bele halo problema. Se ema tau matan ba sasan sira ne didiak, laos soe ba tasi laran, bele ajuda hamenus animal tasi nian kanek ka mate

 

 

No.3

Polusaun ne'ebe la'ós atrativu

Foer Plastik tasi nian (detritus marinha) iha tasi ibun no mos iha tasi laran, bele afeta turizmu hotu iha Timor-Leste no iha Atauro.

Ahu-ruin nebe hadulas iha Atauro mak diak liu iha mundu tomak (numeru un). Atauro nia ahu-ruin nee sai naran boot iha aktividade luku nian (diving) no akademiku, nunee polusaun vizuál ne'e haree hanesan impaktu negativu boot ba komunidade Atauro nia

​

​

​

​

 

Ekonomia Sirkulariu

Ekonomia Sirkular mak modelu produsaun no konsumu, ne'ebé inklui fahe sasan, aluga sasan, usa fali, hadia fali sasan, no reusadu no seluk tan ba materiais no produtus sira ne'ebé iha ona, hahu husi agora too tempu kleur. Ekonomia Sirkular koko atu resolve problema mundu nian hanesan mudansa klimátika, lakon biodiversidade, desperdísio no polusaun, liu husi enfázis iha implementasaun prinsípiu hirak ne'ebé bazeia ba desizaun modelu ida ne'e. Prinsípiu hirak tolu ne'ebé presiza atu transformasaun ba ekonomia sirkular inklui: halo designu ba buat laiha desperdísio no polusaun, mantén produtus no materiais iha uzu, no haforsa sistema naturais .

​

​

EkipaTasi Mos 

Nia almeja atu kontinua fó importánsia ba Prinsípiu Ekonomia Sirkular. Lokálmente, ita kria ekonomia sirkular iha eskala ki'ik iha ita-nia komunidade rasik. Liuhusi reusadu plástiku marínu no hakerek produtu sira, osan ne'ebé ita hetan sei seluk fila ba komunidade hodi finansia empregu no edukasaun. Ne'e kria ekonomia sirkular ne'ebé fó benefísiu ba ita-nia komunidade hotu. Hodi simu husi komunidade no fo fila ba komunidade.

​

bottom of page